مقالهای با عنوان “رهیافتی تاریخی در واکاوی مفهوم بداء در متون شیعی” برگرفته از پایاننامه مقطع کارشناسی ارشد آقای محمدجواد پردل همراه با نام بنده به عنوان استاد راهنما در صفحات ۳۱ تا ۵۲ سال ۵۲، شماره ۲، شماره پیاپی ۱۰۵، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ (منتشر شده در بهار ۱۴۰۱) فصلنامه جستارهایی در فلسفه و کلام به چاپ رسیده است. چکیده این مقاله، چنین است:
بداء از کاربردی ترین آموزه های معرفتی در علوم مختلف است. از این رو دستیابی به تعریف جامع از آموزۀ بداء ضرورتی اجتنابناپذیر است؛ چراکه بررسی آثار اندیشمندان این حوزه، حکایت از ارائۀ تعریفهای متفاوتی از این آموزۀ شیعی تا به امروز دارد که حتی برخی، آن را خوانش دیگری از آموزۀ نسخ قلمداد کردهاند. جهت نیل به تعریف درست از این آموزه، پژوهش پیش رو بر آن است که از مسیر معنای لغوی و بیان عامل جدایی معنای اصطلاحی از معنای لغوی بداء، با روش توصیفی ـ تحلیلی به حضور و تطوّر تاریخی این آموزه در تألیفات شیعه پرداخته و با تکیه بر رویکرد جدید در تعریف این آموزه در دو سدۀ اخیر، مؤلفههایی که از میان تعریفها بیشتر مورد تکرار قرار گرفته است، را استخراج کرده و تعریف جامعی از بداء ارائه دهد و در نهایت با پیراستن قیدهایی از تعریف پیشینیان، به تکمیل تعریف بداء بپردازد. تعریف جامع بداء در دو محور (مقام ثبوت و مقام اثبات) که محور دوم آن از دو سطح (بداء در سطح شخصی و بداء در سطح عمومی) میباشد، در این پژوهش ارائه میگردد. جدا نمودن بین عنوان بداء با سایر معانی معرفتی همعرض آن (نسخ، قضا و قدر) و همچنین افزودن قید “مخالفت واقعه با اخبار مخبر صادق” و تأکید بر قید “ظهر منه” از دقتهایی است که موجب برطرف شدن نقایص تعریف پیشنیان از این آموزه شده است.
متن کامل مقاله را از اینجا دریافت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید