List

چکیده:

واکاوی تجربه تاریخ‌نگاری در پهنه تمدن اسلامی، برای پی‌ریزی مکتب تاریخ‌نگاری بومیِ هم‌سو با دگرگونی‌های دیگر شاخه‌های علوم انسانی سودمند است. با بررسی متون تاریخی فراهم آمده در این تمدن، می‌توان گمان زد که تاریخ‌نگاری مسلمانان به‌ویژه هنگام تبیین علّی روی‌دادهای تاریخی، از روش برآمده از متون دینی (قرآن و سنت) بسیار دور است. این مقاله بر پایه گفتار استنفورد درباره «علیت تاریخی»، با تأکید بر نمونه «غزوه بدر»، به استخراج آن روش از قرآن و آثار سه تاریخ‌نگار برجسته نیمه نخست سده سوم هجری می‌پردازد و با گونه‌شناسی و بهره‌گیری از روش «مقایسه کیفی محدود»، بدین نتیجه خواهد رسید که مورخان مسلمانِ ملهَم از قرآن، به تأثیرگذاری عوامل «ماورایی» در روی‌دادهای تاریخی توجه کرده‌، اما به‌رغم قرآن در تحلیل روی‌دادها به قانون‌مندی‌های تاریخ (سنت) بی‌توجه بوده‌اند

مقاله‌ی منتشر شده در فصلنامه‌ی علمی پژوهشی پژوهش‌نامه‌ی تاریخ اسلام؛شماره اول؛شماره یکم؛بهار ۱۳۹۰

دریافت متن کامل به صورت پی‌دی‌اف:

نگاه تاريخی قرآن و تاريخ‌نگاری مورخان مسلمان؛بررسی موردی علت پيروزی مسلمانان در غزوه بدر

  Posts

1 2 3 4
سپتامبر 21st, 2019

تقابل يا تطابق ديدگاه كلامی بر انديشه تاريخی؟ بررسي موردی ديدگاه تقی‌الدين علی مقريزی

مقاله‌ی منتشر شده در فصلنامه‌ی علمی پژوهشی مطالعات تاریخ اسلام، سال یازدهم، شماره‌ی ۴۰، بهار ۱۳۹۸ چکیده: چگونگي كنشگري انسان […]

آوریل 7th, 2018

تحلیل ناکامی و بحران‌سازی ملّی‌گرایی عربی و بازتاب‌های کنونی آن در جهان اسلام

مقاله‌ی منتشر شده در دوفصلنامه‌ی علمی-پژوهشی مطالعات تاریخی جهان اسلام. سال چهارم، شماره ۸ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ علی الهی‌تبار […]

آگوست 7th, 2017

تاملاتی دينی پيرامون آينده‌پژوهی

چکیده: يكي از تاملاتي كه پيرامون آينده‌نگری می‌توان مطرح ساخت سنجش آن با ترازوی انديشه دينی است بدين معنی كه […]

آگوست 1st, 2017

چیستی الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت و نقش حوزه‌های علمیه در تدوین آن

چکیده: تاسیس مرکزی مستقل برای تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را باید نقطه عطفی در کلان‌نگریهای منتهی به سند رسمی در کشور […]

آگوست 1st, 2017

نگاه تاريخی قرآن و تاريخ‌نگاری مورخان مسلمان؛بررسی موردی علت پيروزی مسلمانان در غزوه بدر

چکیده: واکاوی تجربه تاریخ‌نگاری در پهنه تمدن اسلامی، برای پی‌ریزی مکتب تاریخ‌نگاری بومیِ هم‌سو با دگرگونی‌های دیگر شاخه‌های علوم انسانی […]

آگوست 1st, 2017

فرانقش هدايتگری و سيره‌ی اجتماعی فاطمه(س)؛درآمدی روش‌شناختی

چکیده: سيره اجتماعی فاطمه(عليها السلام) را بر اساس تعامل بين شبكه ارتباطات اجتماعی آن حضرت و مؤلفه‌های مؤثر بر منزلت […]

آگوست 1st, 2017

همگرایی رده‌های دینی در سپهر آموزه‌های دینی

چکیده: ساخت رده‌ای يکی از ساخت‌های اجتماعی است که براساس مؤلفه‌هايی همچون جنسيت، قوميت، دين و مانند آن، انواع گوناگونی […]

جولای 23rd, 2017

مطالعه چگونگی و کارکردهای گفت‌وگو در سیره نبوی با نگاهی به نظریه کنش ارتباطی

مقاله‌ی منتشر شده در فصلنامه‌ی علمی پژوهشی اسلام و مطالعات اجتماعی؛شماره‌ی دوم؛پاییز ۱۳۹۳ محسن الویری/حسین مهربانی‌فر چکیده: گفت‌وگو که به […]